Hà Nội Chuyển hóa cảm thọ

MB+ - Hạnh phúc hay khổ cực là vấn đề cảm thọ, và cảm thọ tùy thuộc chủ yếu vào tâm ta, người và ngoại cảnh chỉ là phụ thuộc. Do đó trong truyện Kiều có câu: “Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ.” thường nhật, suốt ngày ta sống phần đông với cảm thọ trung tính tức thị không vui không khổ. Khi gặp nghịch cảnh không toại ý là khổ thọ, khi gặp cảnh thuận, thỏa lòng, là lạc thọ. Nhưng sự phân biệt này rất chủ quan, có thể thay đổi tùy bản tính và trình độ tu tập của mỗi người. Có người bản chất ít tham sân, nhiều trí tuệ, nên dù gặp cảnh ngộ trớ trêu, đau khổ đến mấy cũng giữ được tâm hồn mặc nhiên, an vui. Nhưng cũng có người nặng dục vọng, không biết đủ, thì không tình cảnh nào làm cho họ vừa lòng.


Trong kinh Di Giáo Phật dạy, người biết đủ dù nằm trên đất cũng thấy sung sướng, người không biết đủ thì dù ở trên trời cũng không hợp ý. Phật dạy ba loại cảm thọ hàng ngày là khổ, vui, và trung tính đều có thể làm cái nhân cho con người tăng trưởng vô minh nếu không tu tập. Gặp thuận cảnh sung sướng dễ sinh tham, gặp nghịch cảnh khổ đau dễ sinh thịnh nộ oán cừu, còn khi không vui không khổ thì con người sinh ra lử thử biếng nhác. do vậy muốn sống an vui ta phải chuyển các cảm giác này theo chiều hướng thuận tiện cho một đời sống an vui.

1. Chuyển hóa lạc thọ thành pháp tu

thường nhật, khi gặp vận may, đời lên hương, ta dễ mất chính niệm, không tự cảnh giác, nên dễ tạo ra lỗi lầm. Hàng ngày ta thấy la liệt những mẩu tin các cô cậu con nhà giàu ăn chơi bị sa lưới pháp luật vì gia nhập băng đảng hút xách, ăn cướp. Sự may mắn nếu không được trí óc soi sáng thường đưa đến tai họa. bởi thế, Phật dạy gặp thuận cảnh cần tu thân, tức là nên biết đủ để không sa đọa.

2. Chuyển hóa cảm thọ trung tính thành thử lạc thọ:

Trong 24 giờ mỗi ngày, ta sống với cảm thọ trung tính nhiều nhất. Nếu không chuyển hóa nó thành lạc thọ, thì nó sẽ tự biến thành khổ thọ, hoặc đời ta trở thành đáng chán hết sức. Muốn khởi động năng lượng lạc thọ, ta nên nghĩ đến những điều may mắn của mình trong hiện tại: được làm người, được nghe Phật pháp, được nghe giáo lý đại thừa, thân còn đang khỏe mạnh, giác quan đầy đủ, có trí óc để hiểu ý nghĩa vi diệu, được gặp thầy lành bạn tốt trên đường tu. Phật dạy tự tâm ta vốn trong sáng như hư không, không thể nào nhiễm ô được.

Khi ấy tâm ta ngập tràn bi mẫn, và ta cảm thấy cần phải làm cái gì có ý nghĩa, vì trước sau gì cũng có ngày ta phải đối diện với cái chết, như người đang ở trước mặt ta. Trước cảnh khổ đau chết chóc, ta càng thấy rõ thế cuộc thực bất nghĩa nếu không tu tập. Nhờ thấy vô thường, khổ, ta còn thấy được vô ngã hay tánh Không, và phát sinh lạc thọ nhờ cái thấy đúng. Như thế nào? Như thể khi ta đang đánh một ván cờ sắp thua, bỗng một trận gió thổi bay tất tật những quân cờ, không còn phân định được ai thắng ai bại. Cái thấy về tánh Không cũng thế, làm tâm ta giải thể được mọi cảm xúc mâu thuẫn như thiện ác, được mất, thành phàm…

3. Chuyển khổ thọ thành an vui:

Khổ thọ hay những cảnh ngộ khó chịu, trái ý, nói chung gồm hai loại: có thể sửa đổi và không thể sửa đổi. Những khổ do phiền não, tham giận dữ và nghiệp - những lề thói xấu - thuộc loại có thể sửa đổi, còn những khổ do nghiệp báo như bệnh tật tai nạn chết chóc, những định nghiệp không thể tránh, thuộc loại không thể sửa đổi. Nguyên tắc chung là, cái gì có thể đổi bỏ, ta nên đổi bỏ để được an vui. Cái gì chẳng thể đổi bỏ được, ta nên vui vẻ chịu đựng, hoan hỉ đón nhận như đón một người thân, rồi dần dần ta sẽ thấy nó quý thực. sao nhiêu người sau một tai nạn, đối diện với một bệnh nan y, mới bắt đầu tỉnh ngộ cuộc thế giả trá, bắt đầu buông xả và cảm thấy nhẹ nhàng?

Trích nguồn : Chuyển hóa cảm thọ

Xem thêm : Tập thiền và chạy bộ