Hà Nội Khi trẻ nói cà lăm

MB+ - Bạn H.A., 15 tuổi, đang là nam sinh lớp 10 tại Biên Hòa, đến khám tại trọng tâm tham mưu tâm lý, Bệnh viện Tâm thần T.Ư 2 vì nói lắp (cà lăm) gần năm năm nay.

​

Việc nói lắp làm bạn H.A. rất khó khăn trong cuộc sống hằng ngày, đặc biệt là giao thiệp với người xung quanh, thỉnh thoảng bị bạn bè chế nhạo… Điều đó làm bạn thống khổ, xa lánh mọi người và rơi vào tâm cảnh tự ti, mất niềm tin. Chuyên cung cấp: mua tinh dầu oải hương

Triệu chứng nói lắp xuất hiện ở bạn cách đây năm năm, khi còn là cậu học sinh lớp 6. Trong một lần lên trả bài cho thân phụ, dù đã chuẩn bị khá kỹ nhưng do quá hồi hộp và lo âu, bạn đã không thể trả lời câu hỏi mà thầy đưa ra. Lần trả bài đó làm bạn bị ám ảnh, sợ hãi và bắt đầu nói lắp.

Nói lắp là một rối loạn chức năng của tả lời ảnh hưởng đến lưu lượng và nhịp nói. Nói lắp liên tưởng đến sự có mặt của một người hội thoại và như vậy phải xem trước tiên là một rối loạn giao tiếp bằng lời. Theo các tài liệu, tần số nói lắp trong dân cư ước lượng 1%, tuổi xuất hiện: trước 5 tuổi chiếm 50%, trước 8-10 tuổi khoảng 1%, đôi khi nói lắp có thể xuất hiện ở lứa tuổi thanh thiếu niên.

Nói lắp vì sợ

cứ cơ chế nảy thì thường có nói lắp sinh lý và nói lắp do duyên cớ tâm lý. Nói lắp sinh lý là do sự găng co thắt hoặc trương lực, ở chỗ cường độ các rối loạn và không mất đi sau sáu tháng khởi phát. Có khoảng 80% trường hợp sẽ khỏi hẳn và không phải bao giờ cũng cần đi khám. tuy thế có thể tiến triển tới nói lắp kéo dài.

Nói lắp do nguyên cớ tâm lý thường xuất hiện khoảng 5-6 tuổi hoặc muộn hơn. Đó là các chấn thương cảm quan trọng (nói lắp khi đó có thể sau một thời đoạn câm), một cảm giác mạnh hoặc sợ hãi, những xáo trộn lớn trong gia đình. Bên cạnh, nói lắp còn do những rối loạn nhiễu tâm như lo âu, đau cơ thể… hoặc những rối loạn liên can đến quan hệ, đặc biệt là quan hệ mẹ con.

Vai trò của người thân trong nhà trong việc xuất hiện nói lắp cũng rất rõ rệt. Việc đòi hỏi quá đáng khi trẻ bắt đầu tập nói, sự lo lắng và những can thiệp không đúng lúc trước những miêu tả đầu tiên của chứng nói lắp có thể khiến tình trạng nói lắp nặng thêm. Bên cạnh đó, tiền sử gia đình có người nói nhanh, nói lắp cũng là duyên cớ quan trọng, cốt yếu là do sự bắt chước phát âm, đặc biệt là do ảnh hưởng của người bà và người mẹ.

Việc chậm phát triển ngôn ngữ cũng có thể dẫn tới tình trạng nói lắp ở trẻ. Theo các nghiên cứu, việc chậm phát triển tiếng nói được tìm thấy ở 50% trẻ nói lắp từ 3-7 tuổi.

Đòi hỏi tế nhị

Nói lắp ở trẻ thường để lại nhiều hậu quả về mặt tâm lý mà đa số chúng ta không nhận biết được. Nhiều nghiên cứu cho thấy trẻ nói lắp thường mang nhiều khó khăn về mặt cảm xúc và ứng xử, 1/3 số trẻ nói lắp thường không ổn định về mặt tâm lý, 1/3 thường là bị ức chế. Hung tính thường thấy ở trẻ lớn và có thể có thêm những nét ám ảnh hoặc ám ảnh sợ. Bên cạnh, có thể gặp những cảm xúc chưa ổn định và khó khăn ở trẻ nói lắp.

Tiến triển của nói lắp khác nhau và rất khó đoán trước. Một số trường hợp nói lắp mất đi nhanh (nhất là trước 5 tuổi). Những ca nói lắp khác tồn tại dằng dai không làm đứa trẻ khó chịu hoặc mất đi sau tuổi thanh niên. Bên cạnh đó, nhiều trường hợp nói lắp gây khó chịu càng ngày càng tăng và làm đổi thay dần lối ứng xử của trẻ.

Chính thành ra, việc điều trị nói lắp rất khó khăn và đòi hỏi sự tế nhị trong mỗi trường hợp. bây giờ, giải quyết tình trạng này thường được gợi ý bằng các liệu pháp tâm lý của các nhà tâm lý lâm sàng và chuyên viên chỉnh âm. Có thể khai triển các liệu pháp chỉnh âm, thư giãn, tâm kịch, liệu pháp xử sự… Thậm chí có thể dùng thuốc để hỗ trợ quá trình trị liệu.