Nhân tố bên ngoài dẫn đến ung thư máu

MB+ - Nhân tố bên ngoài dẫn đến ung thư máu

1. Nhân tố môi trường

- Tia xạ: Tỷ lệ mắc bệnh lơ xê mi cấp trong nhóm những nạn nhân sống sót sau vụ nổ bom hạt nhân tại Hirosima và Nagazaki cao gấp 20 lần so với nhóm chứng. Thời gian tiềm tàng từ lúc xảy ra vụ nổ bom đến khi xuất hiện bệnh là từ 5 đến 21 năm mà đỉnh điểm là khoảng năm thứ 6-7. Nguy cơ phát triển bệnh liên quan chặt chẽ với tuổi của người bệnh lúc vụ nổ xảy ra (cao nhất ở người <10 và >50) và cường độ tiếp xúc. Tiếp xúc với cường độ trung bình cũng có liên quan đến sự phát triển của bệnh. Nhóm những trẻ em sống gần những nhà máy điện nguyên tử có tỷ lệ mắc bệnh lơ xê mi cấp cao hơn so với các nhóm trẻ khác. Qua một số công trình nghiên cứu, các tác giả cũng nhận thấy rằng việc sử dụng tia xạ trong điều trị một số bệnh lành tính như viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp, u tuyến giáp... cũng có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện triệu chứng bệnh ung thư máu.

- Các chất hoá học: Việc sử dụng thường xuyên các chất hóa học như benzen, thorotrast,.. thuốc trừ sâu, thuốc chữa ung thư., làm cho nguy cơ xuất hiện lơ xê mi cấp tăng cao. Tỷ lệ mắc bệnh lơ xê mi cấp của công nhân các ngành như cao su, thuộc da thường xuyên tiếp xúc với benzen cao hơn hẳn so với công nhân các ngành khác. Trong các thuốc chống ung thư thì các thuốc thuộc nhóm ankylan, nitrosourea, procarbazin là những thuốc có khả năng gây lơ xê mi cấp thứ phát cao. Việc kết hợp điều trị hoá chất với điều trị tia xạ làm cho nguy cơ mắc bệnh lơ xê mi cấp tăng cao một cách rõ rệt. Trong điều trị bệnh Hodgkin, nguy cơ tích lũy mắc bệnh lơ xê mi cấp tính từ lúc bắt đầu điều trị hoá chất tăng lên một cách đều đặn hàng năm và đạt đến tỷ lệ 13% vào năm thứ 7. Hiện nay, lơ xê mi cấp liên quan đến điều trị hoá chất chiếm 10-15% tổng số lơ xê mi cấp. Bệnh lơ xê mi cấp thứ phát liên quan đến điều trị HC thường đi sau một tình trạng rối loạn sinh tủy và có những dấu hiệu lâm sàng cũng như tiên lượng khác với lơ xê mi cấp nguyên phát.

2. Virus

Cho đến nay thì các nhà huyết học trên thế giới chưa tìm ra được một bằng chứng nào xác nhận mối liên quan trực tiếp giữa bệnh lơ xê mi cấp và virus. Một số công trình nghiên cứu thực nghiệm đã có thể gây ra bệnh lơ xê mi cấp trên động vật bằng virus RNA thuộc nhóm retrovirus. Tuy nhiên đến nay cũng đã có những bằng chứng xác nhận mối liên quan gián tiếp giữa lơ xê mi cấp và virus: giữa HTLVl (human T cell leukemia virus 1) và bệnh lơ-xê-mi/u lympho tế bào T, giữa virus Epstein- Barr và lơ xê mi cấp thể L3 hoặc u lympho Burkitt.


Cuối cùng là những bệnh lơ xê mi cấp xuất hiện sau bệnh khác như hội chứng loạn sản tủy ác tính, đa u tủy xương và Waldenstrom, suy tủy xươngvô căn.